เป็นหนึ่งในแขวงที่ตั้งอยู่ตอนกลางของประเทศลาว แขวงนี้เป็นแขวง ที่อุดมสมบูรณ์ ไปด้วยทรัพยากรธรรมชาติและวัฒนธรรมมากมาย จัดตั้งขึ้นในปี ค.ศ. 1986
แขวงหลวงน้ำทาพื้นที่แขวงนี้เดิมเป็นส่วนหนึ่งของแขวงหัวของ ต่อมาแขวงหัวของถูกยุบลงและแยกออกเป็น 2 แขวง
ภูมิประเทศทั่วไปของแขวงไซยะบูลิเป็นป่าบนภูเขาและที่ราบสูง ทางตะวันตกมีต้นไม้ขึ้นหนาทึบเป็นที่ตั้งป่าสงวนแห่งชาติน้ำพูน ทางตะวันออกจรดแม่น้ำโขง มีภูเขาที่มองไกลๆ เหมือนช้างกำลังเดินจึงได้ชื่อว่าผาช้างทางตอนใต้