ภูมิประเทศทั่วไปของแขวงไซยะบูลิเป็นป่าบนภูเขาและที่ราบสูง ทางตะวันตกมีต้นไม้ขึ้นหนาทึบเป็นที่ตั้งป่าสงวนแห่งชาติน้ำพูน ทางตะวันออกจรดแม่น้ำโขง มีภูเขาที่มองไกลๆ เหมือนช้างกำลังเดินจึงได้ชื่อว่าผาช้างทางตอนใต้
เป็นเมืองที่มีมาเก่า ตามตำนานการสร้างเมืองบางสำนวนได้กล่าวว่า มีฤๅษีสามพี่น้องมาปักหลักไม้จันทน์หมายเป็นเขตสร้างบ้านเมืองบริเวณนี้จึงได้ว่าเวียงจันทร์ พ.ศ. 2103 พระเจ้าไชยเชษฐาธิราชสถาปนาขึ้นเป็นราชธานีของอาณาจักรล้านช้างแทนเมืองเชียงดง-เชียงทอง(หลวงพระบาง)
ตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกของหลวงพระบางติดกับประเทศเวียดนาม เป็นถิ่นที่อยู่อาศัยของลาวพวน