แขวงสาละวัน เป็นหนึ่งในแขวงของประเทศลาว ตั้งอยู่บริเวณที่ราบสูงทางตอนใต้ของประเทศ เป็นแขวงหนึ่งที่มีวัฒนธรรมหลากหลาย ชื่อของแขวงสาละวันมาจากบริเวณที่ตั้งเมืองสาละวันมีต้นรังเป็นจำนวนมาก ต้นรังในภาษาบาลีเรียกว่า สาละ ส่วนคำว่า วัน แปลว่าป่าไม้ ดังนั้นคำว่า สาละวัน จึงหมายความว่า "ดินแดนแห่งป่าไม้รัง"
ตามประวัติศาสตร์ไทย เมืองหัวพันคือเมืองหัวพันทั้งห้าทั้งหกเคยเป็นเมืองขึ้นกับไทยมาช้านาน เป็นดินแดนแห่งทิวเขาสลับซับซ้อน เหวลึกและดอยสูง พื้นที่ 75 เปอร์เซ็นต์เป็นป่าไม้ ทำให้การคมนาคมลำบาก ประชากรประกอบด้วยชนกลุ่มน้อยเผ่าต่างๆ อาทิ ไทขาว ไทแดง ไทเหนือ ไทน้อย ม้ง ขมุ ยูนนาน เวียดนาม เป็นต้น
นครหลวงเวียงจันทน์เป็นเขตการปกครองที่มีการพัฒนามากในบรรดา 17 แขวงของประเทศลาว